Borelioza (choroba z Lyme) jest najczęściej występującą chorobą zakaźną na świecie przenoszoną przez kleszcze. Powoduje ją krętek borrelia burgdorferi.

[embedyt] https://www.youtube.com/watch?v=gA31F0qT_Z0[/embedyt]

Co to jest borelioza?

Borelioza, inaczej krętkowica kleszczowa to jedna z najbardziej znanych chorób odkleszczowych. Borelioza jest stosunkowo nową chorobą, ponieważ pierwsze rozpoznania jej datuje się na okres drugiej połowy lat 80 XX wieku.

Boreliozę wywołują bakterie zaliczane do krętków i jest to jedyna przyczyna. Są różne odmiany boreliozy, jedne wywołują dolegliwości typowo stawowe, inne zaś neurologiczne. Występują też bakterie, które przyczyniają się do pojawiania się zmian skórnych.

Borelioza - Objawy

Borelioza objawia się na różny sposób, między innymi poprzez

• bóle,
• poty,
• zmiany skórne,
• zaburzenia w obrębie mięśni szkieletowych,
• objawy neurologiczne,
• uszkodzenia układu limfatycznego,
• zaburzenia kardiologiczne,
• stany zapalne wątroby,
• płuc i nerek,
• objawy ogólnoustrojowe.

Fazy oraz objawy boreliozy

Możemy wyróżnić 3 fazy kliniczne: wczesną miejscową (ograniczoną), wczesną rozsianą oraz późną.

Obojętnie jaki jest rodzaj czy stopień zaawansowania, borelioza atakuje tkankę mięśniową, nerwową oraz łączną. Pierwsze objawy choroby czyli faza wczesna miejscowa (ograniczona)  następują w przeciągu od 1 do 3 tygodni od momentu ukąszenia przez kleszcza. Najczęściej pojawiają się objawy skórne czyli rumień wędrujący. Rumień wędrujący charakteryzuje się zaczerwienieniem rozrastającym się nawet do kilkunastu centymetrów na ciele w miejscu ukąszenia. Może być on bardzo bolesny, oraz wypukły.
Jeżeli w tej fazie nie zostaną podane antybiotyki to choroba przeistacza się w kolejną fazę – czyli fazę rozsianą. Tutaj w przeciągu 2 miesięcy mogą pojawić się objawy wtórne czyli zapalenie stawów czy zaburzenia neurologiczne czy kardiologiczne.
Po około roku od zakażenia borelioza przechodzi w fazę późną czyli przybiera postać przewlekłą, tutaj występują takie objawy jak: objawy neurologiczne, zawroty głowy, paraliż mięśni czy problemy z widzeniem.
Do najczęstszych objawów boreliozy można zaliczyć: dreszcze, bóle głowy, bóle gardła, bóle i sztywność stawów, zmęczenie, nadwrażliwość na alkohol, bóle karku, wypadanie włosów, zaburzenia wzroku czy słuchu.

Pacjent może przechodzić tylko jeden etap choroby lub wszystkie. Choroba może też rozwijać się bezobjawowo aż do fazy drugiej lub trzeciej. Podobieństwo objawów choroby z Lyme z objawami innych chorób jest poważnym wyzwaniem diagnostycznym.

Testy na boreliozę

Bardzo przykrą dla nas informacją jest fakt, iż żaden z dostępnych testów nie jest w stanie w 100% ani wykryć ani też wykluczyć boreliozy.
Wynik negatywny któregoś z badań, nie jest w stanie wykluczyć boreliozy.

Przeciwciała pojawiają się w surowicy zbyt późno, bo dopiero kilka tygodni po zakażeniu, w momencie gdy choroba już na dobre się rozwija. Istnieje też wysokie prawdopodobieństwo, że bakterie się przenoszą a wtedy stężenie przeciwciał we krwi spada. Efektem jest to, że u chorych posiadających żywe krętki w organizmie, wynik badania będzie niestety negatywny.
W naszym kraju najpopularniejszym i najczęściej stosowanym jest test ELISA – bardzo często dochodzi do tego, że wychodzi on fałszywie ujemny. Jego wiarygodność równa się 30%.
Innym, lepszym testem jest test Western Blot. Daje on aż 70% wiarygodności, ale można go wykonać dopiero po min. 3 tygodniach od ukąszenia przez kleszcza.
Najbardziej dokładną diagnozę można otrzymać wykonując test PCR, czyli badanie polegające na poszukiwaniu DNA bakterii we krwi lub moczu lub płynie mózgowo-rdzeniowym. To badanie jest dostępne w kilku miejscach w Polsce i można je wykonać już kilka dni po ukąszeniu.

Leczenie boreliozy

Boreliozę najczęściej leczy się stosując antybiotyki. Na pytanie jak leczyć boreliozę oraz ile trwa leczenie tej choroby czy pół roku czy kilka tygodni, odpowiedzią jest pytanie: ile trwała ta choroba dopóki nie postawiono prawidłowej diagnozy? Przy boreliozie zalecana jest dieta niskowęglowodanowa. Należy spożywać również produkty białkowe wysokiej jakości, jeść bardzo dużo warzyw i pić soki z warzyw oraz jeść produkty pełnoziarniste. Należy zastanowić się także nad stosowaniem suplementów, probiotyków które podniosą naszą odporność. Bardzo skuteczne przy walce z boreliozą są również zioła (olejek z oregano, koci pazur, żeń-szeń, napar z krwawnika, skrzypu polnego oraz liści brzozy). Najlepiej jednak nie działać po omacku i skorzystać z fachowej konsultacji dietetycznej, na której dobrana zostanie odpowiednia dieta oraz suplementacja. W Revitum oferujemy konsultacje dietetyczne z wysokiej jakości specjalistami.

Bardzo ważne jest, aby po ugryzieniu od razu wzmocnić odporność. Kleszcz jest dość brudnym owadem i przenosi nie tylko boreliozę, lecz także chlamydię, mycoplasmę, anaplasmę, pierwotniaki wywołujące babeszjozę i wiele innych zarazków. Ważny jest i antybiotyk, i odporność Twojego organizmu.

Pamiętajmy!

Dbajmy o siebie szczególnie w okresie letnim, kiedy na zewnątrz możemy spotkać mnóstwo insektów, które mogą zrobić nam krzywdę. Zabezpieczajmy się odpowiednio różnymi preparatami i bądźmy czujni, ponieważ już pierwsze chwile po ukąszeniu mogą być kluczowe w walce o nasze zdrowie.

Parlament Europejski chce dodać boreliozę do listy chorób, zwalczanych i  śledzonych na poziomie unijnym.  Szacuje się, że zarażonych jest ok. miliona mieszkańców Europy, a w Polsce problem dotyczy 21,5 tysiąca ludzi.

Rezolucja w sprawie boreliozy została jednogłośnie przyjęta przez Komisję Ochrony Środowiska Naturalnego Zdrowia Publicznego oraz Bezpieczeństwa Żywności. Rezolucja ta, zakłada zwiększoną współpracę między krajami unijnymi w zakresie wczesnego diagnozowania oraz w działaniach zapobiegających występowaniu tej strasznej choroby. Nacisk kładziony jest również na rozpowszechnianie informacji na temat boreliozy - zwiększenie świadomości społecznej. W planach unijnych są też dalsze prace nad szczepionką przeciw boreliozie.

Liczba zachorowań na boreliozę rośnie lawinowo

W tej chwili problem może dotyczyć już miliona Europejczyków. Jak podaje Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego i Państwowego Zakładu Higieny w Polsce borelioza została zdiagnozowana już co najmniej u 21,5 tysiąca pacjentów. Trudno jednak dokładnie oszacować skalę choroby ponieważ borelioza w Polsce jest zbyt rzadko rozpoznawana i zgłaszana do służb sanitarno-epidemiologicznych. Nie wszyscy, którzy zostali ugryzieni przez kleszcza zgłaszają się na badania. Diagnozę utrudnia też fakt, że nie u każdego ugryzionego przez kleszcza pojawia się rumień. Powoduje to często mylne wrażenie, że nie trzeba udawać się na badanie a lekarzom utrudnia prawidłową diagnozę. Badania Zakładu Parazytologii w Sosnowcu pokazują, że co 5 polski kleszcz jest nosicielem krętków borelii (powodujących boreliozę). Zebrane dane informują nas też, że od 2004 do 2017 roku liczba zachorowań w Polsce wzrosła pięciokrotnie.

Skala problemu zwróciła w końcu uwagę Unii Europejskiej, która chce się zjednoczyć w walce z chorobą. Nie bez znaczenia jest też fakt, że oszacowano, iż powstrzymanie zapadalności na zaawansowane stadium boreliozy dałoby oszczędności rzędu 330 milionów euro przez pierwsze 5 lat.

Jak dochodzi do zarażenia?

Kleszcz wysysający krew wpuszcza do naszego organizmu krętki borelii. Znajdujące się w jego przewodzie pokarmowym patogeny razem ze śliną dostają się do naszego ciała. Przeważnie ma to miejsce po około 24-48 godzin od wbicia się w skórę dlatego też należy jak najszybciej pozbywać się kleszczy po zlokalizowaniu ich na ciele. Choroba często zaczyna się po ok 3 tygodniach. W miejscu ugryzienia często (lecz nie zawsze) pojawia się rumień. Często występują też objawy grypopodobne - ból stawów i mięśni, temperatura, złe samopoczucie, powiększone węzły chłonne.
Więcej o boreliozie można przeczytać tutaj.

Jak sprawdzić czy mamy boreliozę ?

Niestety żaden z dostępnych medycznych  testów nie jest w stanie w 100% ani wykryć ani też wykluczyć boreliozy. Negatywny wynik nie oznacza, że można wykluczyć chorobę.

Przeciwciała pojawiają się w surowicy dopiero po kilku tygodniach od momentu zakażenia. Do tego czasu choroba jest już mocno rozwinięta.  Pojawia się wysokie prawdopodobieństwo, że bakterie się przenoszą a stężenie przeciwciał we krwi spada. Efektem tego jest fałszywie negatywny wynik u chorych posiadających żywe krętki borelii  w organizmie.

Najpopularniejszy  w Polsce jest test ELISA – często wychodzi fałszywie ujemny. Jego wiarygodność to 30%.

Test Western Blot - daje 70% wiarygodności.  Można go wykonać  po min. 3 tygodniach od ukąszenia.

Test PCR - jest najdokładniejszy. Wykrywa DNA bakterii we krwi, moczu lub płynie mózgowo-rdzeniowym. Dostępny tylko w kilku miejscach w Polsce. Można go wykonać już kilka dni po ukąszeniu.

Co może pomóc nam wyeliminować możliwość posiadania krętków borelii?

W Revitum wykonujemy Test Obciążeń Organizmu - który daje nam informację czy w naszym ciele występują toksyny borelii. Osoby, które nie będą miały w swoim organizmie toksyn mogą być spokojne, że nie maja też krętków.
Informacje te dostępne są natychmiast - w momencie wykonywania testu. Jest on szybki i bezbolesny.  Test wykonuje się najwcześniej  3 tygodnie po ugryzieniu przez kleszcza.

Pamiętajmy, że borelioza może występować bardzo długo bezobjawowo. Jeśli ciało jest silne i zdrowe możemy nie zaobserwować żadnych objawów. Mogą wystąpić z dużym opóźnieniem gdy z jakiegoś powodu nasz układ odpornościowy zostanie osłabiony. Dlatego tak ważne jest sprawdzenie czy nie nosimy w sobie krętków borelii nawet jeśli nie występują u nas żadne niepokojące symptomy.

Możliwe, że gdyby europosłowie przekonali się jak duże możliwości wczesnej diagnostyki daje Test Obciążeń Organizmu byłby on podstawowym działaniem profilaktycznym w walce z boreliozą. Mamy nadzieją, że kiedyś do tego dojdzie.

Polecamy zapoznać się z poniższym filmem: